„Wiedźmin” jest największym sukcesem wydawniczym ostatnich lat w Polsce. Cykl przedstawiający fascynujący świat wiedźmina Geralta stworzony przez Andrzeja Sapkowskiego został przetłumaczony na języki niemiecki, angielski, włoski i hiszpański. Na podstawie serii tych książek powstają gry komputerowe i planszowe, puzzle, komiksy i gadżety, a serial produkcji Netflix w ciągu zaledwie czterech tygodni obejrzało ponad 76 mln widzów. Czy wypada coś czytać po „Wiedźminie”?
Cykl rozpoczął się serią opowiadań publikowanych na łamach czasopisma „Fantastyka”. Pierwsze opowiadanie pt. „Wiedźmin” ukazało się w grudniu 1986, a dwa lata później kolejne pt. „Droga, z której się nie wraca”. W ślad za książkami pojawiły się różne wersje przygód Geralta, w tym „Wiedźmin” – komiksowa adaptacja.
Dlaczego „Wiedźmin” zdobył taką popularność?
Cykl o wiedźminie Geralcie z Rivii to mieszanka mrocznego świata, fantastycznych stworzeń i moralnych dylematów. Akcja książek rozgrywa się na bezimiennej planecie powszechnie nazywanej „Kontynentem”. Zazwyczaj wiedźmini byli szkoleni do zabijania i nie mieli uczuć. Ale Geralt posiada ludzkie uczucia, które towarzyszą mu w codziennych przygodach.
„Wiedźmin” porusza wiele uniwersalnych tematów, takich jak miłość, władza, uprzedzenia rasowe, moralność i tożsamość. Historie pełne są intryg, zwrotów akcji i niezwykłych postaci, które wprowadzają czytelnika w świat magii, potworów i bohaterstwa. Przemawiają do czytelników niezależnie od kultury, w jakiej zostali wychowani. Ta uniwersalność przekazu jest jednym z zasadniczych źródeł wielkiej popularności cyklu.
Epicka fantasy. Klasyka gatunku
Do klasyki gatunku fantasy należą „Władca Pierścieni” – J.R.R. Tolkien z oszałamiającym światem Śródziemia, ale też książki z serii „Pieśń Lodu i Ognia” – George R.R. Martin, które przetłumaczono na ponad 20 języków, a na ich podstawie powstały gry i kultowy serial HBO „Gra o tron”. Nowe horyzonty w epickiej fantasy osiągnęło „Koło Czasu” – Robert Jordan, który jest autorem oryginalnych powieści fantasy, wyróżniających się wysokim poziomem skomplikowania i wyjątkowo rozbudowaną fabułą.
Dark fantasy. Mroczne światy i bohaterowie
To podgatunek fantasy z elementami horroru. Akcja opowieści dark fantasy może rozgrywać się zarówno w fikcyjnych światach, jak i w naszym świecie, w którym pojawiają się istoty znane z literatury grozy. Do literatury tego typu należy „Malazańska Księga Poległych” – Steven Erikson, kanadyjskiego pisarza, który czarną magię przeplata z realizmem i mitologią. Miliony czytelników na świecie ma „Czarny Pryzmat” – Brent Weeks. To amerykański pisarz, który także w Polsce cieszy się dużym uznaniem wśród fanów epickiego fantasy.
Inne podejście do magii i walki
Seria „Kroniki Królobójcy” – Patrick Rothfuss to wyjątkowe książki amerykańskiego pisarza fantasy, będące połączeniem, jak podkreślają krytycy, dobrego stylu, ciekawej fabuły oraz pełnokrwistych postaci. „Mroczna Wieża” – Stephen King jest ośmioczęściowym cyklem powieści łączącym elementy fantasy, horroru i westernu. Jest stawiany na równi z trylogią Tolkiena.
Slavic-inspired fantasy. Książki inspirowane słowiańską mitologią
„Trylogia Husycka” – Andrzej Sapkowski to powieść fantastyczno-historyczna inspirowana krwawymi wojnami religijno-politycznymi, w które autor wplótł fantastyczny świat magii i alchemii oraz potworów mieszkających w pobliżu ludzkich osad.
Fascynujące połączenie współczesności z fantasy odnajdujemy w „Rivers of London” – Ben Aaronovitch. To powieść o przygodach Petera Granta, młodego oficera policji metropolitalnej, który po niespodziewanym spotkaniu z duchem zostaje zwerbowany do małego oddziału policji zajmującego się magią i zjawiskami nadprzyrodzonymi. Z kolei „Amerykańscy bogowie” – Neil Gaiman opowiada o współczesnym świecie zdominowanym przez konflikt między nowym a tradycją, gdzie bohater spotyka byłego boga i króla Ameryki.
Kobiece spojrzenie na świat fantasy
Miliony czytelniczek na całym świecie zdobywa fantasy z silnymi postaciami kobiecymi. Czy znajdą się w nich bohaterki na miarę Yennefer i Ciri z „Wiedźmina”? „Czarna Kompania” – Glen Cook jest historią grupy najemników, którzy nierozważnie wiążą się z siłami zła. Natomiast „Księga Czarownic” – Deborah Harkness traktuje o pięknej i młodej doktor historii, która pochodzi z potężnej rodziny o wielowiekowych tradycjach czarnoksięskich.
„Mroczne Materie” – Philip Pullman to najsłynniejsza obok „Władcy Pierścieni” trylogia fantastyczna XX wieku, której akcja rozgrywa się w kilku światach równoległych. Para bohaterów, w tym nowa Ewa wdaje się w walkę z Kościołem zła, aby obalić Królestwo Niebieskie i zastąpić go republiką. Na podstawie książki „Pierwsze prawo magii” – Terry Goodkind powstał bardzo dobrze przyjęty serial Legend of the Seeker. Pisarz to zdaniem krytyków jeden z najbardziej porywających twórców fantasy. Jego cykl „Miecz Prawdy” przełożony został na dwadzieścia języków i wydany w ponad 20 mln egzemplarzy.
Polskie fantasy. Współcześni polscy autorzy
„Achaja” – Andrzej Ziemiański to trzytomowa powieść fantasy, w której występują elementy magiczne i nadprzyrodzone. Tytułowa bohaterka jest księżniczką, która w wyniku podstępnych działań macochy zostaje wcielona do wojska i wysłana na front do walki z wrogim cesarstwem, gdzie dostaje się do niewoli.
Głównym bohaterem czterotomowego cyklu powieści science fantasy „Pan Lodowego Ogrodu” – Jarosław Grzędowicz jest mężczyzna władający dzięki zdobyczom najnowszej techniki niemal nadludzkimi siłami. Przybywa na planetę Midgaard, na której w przeszłości grupa naukowców przeprowadzała badania, ale z czasem kontakt z nimi się urwał.
